SiD #3 - SUMMARY (tekst polski poniżej)
Łukasz Guzek, The function of documentation in contemporary art.
This text is an attempt to outline the status of documentation in contemporary art and to describe the process of how the role of documentation has changed within the last decade. Simply speaking, documentation has gained the independent status of a work of art. Documentation as an artistic phenomenon can be considered on two levels: (1) formally as a way to create new works of art, and this is what interests me most here; (2) contextually (socially), when issues arising from documentation are discussed institutionally from the point of view of curators, institutions or political decision makers.
The most general category which covers the whole phenomenon of documentation as art is a category of the artistic means of expression created by Peter Burger. For him it replaced the traditional category of style in dealing with the "non-organic" character of artworks created by the dada and surrealistic avant-garde. Its artistic heirs: conceptual art, action art and time-based installations are a starting point for this particular new role of documentation as art.
In art history the existing standards outlining the relationship between the original and a repetition, (like Benjamin's aura, a dialectic combination of media such as Higginss intermedia card), are not entirely applicable here. As in the works based on documentation, the problem of originality does not exist and the intermediality is currently made of several media. Therefore, although they somehow may serve as general patterns of thinking, they are, however, not sufficient to describe and interpret the specific works of art.
Ankersmit's theory of history offers a pattern of a narration rooted in facts. Art based on documentation is in opposition to "literature" created by curators and the contextual studies, into which art history has fallen.
This text is illustrated with examples from the main exhibition of the festival Art and Documentation 2010" based on open submission and showing the works from last year.
Elżbieta Wysocka, Re-enactment, or a non-conservative conservation of performance art.
The conservation of performance art sounds like an oxymoron. How can we conserve works whose base of existence is being ephemeral, unique and an unrepeatable dialogue with the spectator? The generally accepted method of preservation is obviously documentation which witnesses the occurrence of the act of art. However, what is to be done if the documentation seems insufficient or inadequate in the process of passing on the piece of work to next generations? One of the ways to revive an ephemeral act of art is the re-enactment.
Re-enactment as a method of conservation of performance art is part of a broader strategy for the preservation of ephemeral art and other genres generally referred to as "time-based art". Many examples of contemporary art employ performative elements and are often based on interaction. Before, (apart from "live art") they used to be referred to as kinetic art, installation, and more recently computer and video installations or net art. None of them is conservable in the traditional meaning of the word, which pushes the conservators to look for new ways : a re-interpretation, re-creation, migration or emulation.
This article is an attempt to outline and evaluate the effectiveness of such activities based on a case of re-enactment of the performance "Change. My problem is the Problem of a Woman" by Ewa Partum from 1974. Thirty-six years after the performance took place, a conservator repeated this performance with the help of new make-up artists, as a conservator's experiment. The re-enactment strategy used in this piece was meant to enable the experiencing of it anew. A conservator's workshop has always had the task to preserve and maintain a piece of art but in the context of a piece of a performative artwork the task seems to be unusual. Here the conservation strategy becomes a reconstruction, taking on a new, extreme form acting out the artist's role in order to reproduce the work. The conservator of performance art here uses the tools that come from the performance artists toolkit and moves around within a framework, of not so much in the matter of the piece, but rather in the sphere of ideas, its verbalized and hidden meanings.
MagdaLena Strzałkowska, Ehtosophical reasons of Bogusław Jsiński's aesthetic.
The concept of Bogusław Jasiński's aesthetics is an attempt to create a new theoretical space for examining the sense and the aims of activities in the field of art. The starting point is a negation of the very notion of art and an art object. The ending point is the experience of the mystery of existence. The obstacle on the way is traditional aesthetics (beauty, form, content, aesthetic experience, creativeness, re-creation). All that together makes up a metasphere of existence which is a dense matter of life that covers up the existence itself, that is deceptive and unauthentic. The theoretical background of aesthetics is the concept of ethosophy. Its central categories are ethos and existence that is the ethos of existence. The existence is a primary fact for philosophy, it is obvious and undeniable. There exists only what there exists. Ethos is, however, a place which we take up in the whole of existence, in contrast to life, in which we find ourselves in the constant search for our own place.
An artistic creation is a tool which allows us to grasp the wisdom coming from the very existence. It demolishes the traditional structure of aesthetics and the global System and points out a new area of human activity, in a frame for a new social structure where creation can be freely carried out. Creation has no material effect and does not function as a product. It is a process, it is constantly becoming. It is realised in the particular way of living. The artist makes art without consciousness or hyperconsciousness of being an artist. Jasiński postulates creating enclaves - small communities organised in their own way and self-sufficient, which are free from unwelcome influences from the outside world. Creativity is here a way of self-fulfillment, without the need to communicate anything to anybody outside. In the ethosofical project the only matter for creation is the very personality of an individual.
STRESZCZENIE
Łukasz Guzek, Funkcja dokumentacji w sztuce współczesnej.
Zadaniem tego tekstu jest próba przybliżenia statusu dokumentacji w sztuce współczesnej, oraz opisanie procesu zmiany funkcji dokumentacji jaki możemy obserwować w ciągu ostatniej dekady. W uproszczeniu polega on na zyskiwaniu przez dokumentację artystycznej samodzielności. Dokumentacja jako zjawisko artystyczne może być rozpatrywana na dwóch płaszczyznach: (1) formalnie jako sposób tworzenia nowych dzieł sztuki, i ten punkt widzenia interesuje mnie tu najbardziej; (2) ale także kontekstowo (społecznie) gdy rozpatrujemy zagadnienie dokumentacji z punktu widzenia pracy instytucji, kuratorów, czy polityk kulturalnych.
Najbardziej ogólną kategorią obejmującą całość zjawiska dokumentacji jako sztuki jest kategoria środka artystycznego, rozumiana za Peterm Burgerem dla którego zastępuje ona tradycyjną kategorię stylu wobec "nieorganiczności" dzieł awangardy dada-surrealistycznej. Jej artystyczni następcy, sztuka konceptualna i akcjonistyczna oraz bazujące na czasie instalacje, dają początek szczególnej roli dokumentacji jako sztuki.
Istniejące w historii sztuki wzorce relacji oryginał/powtórzenie, jak aura Benjamina, dialektycznego łączenia mediów jak karta intermediów Higginsa nie są tu w pełni relewantne gdyż w dziełach opartych na dokumentacji nie istnieje problem oryginału, a intermedialność jest złożona z wielu mediów. Dlatego jakkolwiek mogą one służyć za ogólne wzorce myślenia, jednak nie są wystarczające dla opisu i interpretacji konkretnych dzieł.
Teoria historii Ankersmita oferuje wzorzec narracji zakorzenionej w faktach. Oparcie sztuki na dokumentacji jest dziś przeciwieństwem literatury tworzonej przez kuratorów i kontekstowych sudies na które rozpadła się historia sztuki.
Tekst ilustrują przykłady prac z wystawy głównej festiwalu Sztuka i Dokumentacja 2010 opartej na open call, pokazującej prace z roku poprzedniego.
Elżbieta Wysocka, Reenactment: czyli niekonserwatywna konserwacja sztuki performance.
Konserwacja sztuki performance brzmi jak oksymoron. Jak konserwować dzieła, których podstawą bytu jest efemeryczność, unikatowość i niepowtarzalny dialog z publicznością? Przyjętą powszechnie metodą ich zachowania jest rzecz jasna dokumentacja będąca świadkiem zaistnienia sytuacji artystycznej. Co jednak zrobić kiedy dokumentacja wydaje się być niewyczerpująca czy nieadekwatna w komunikowaniu następnym pokoleniom o dziele? Jedną z dróg pragnącą spełnić potrzebę ożywienia efemerycznego wydarzenia artystycznego jest właśnie reenactment.
Reenactment jako metoda konserwacji sztuki performance wpisuje się w szerszą strategię ochrony sztuki nietrwałej i szeroko pojętej "time-based art." Wiele bowiem współczesnych dzieł posługuje się elementami performatywnymi, często opartych na interakcji. Dawniej były nimi obok "live art" np. sztuka kinetyczna, sztuka instalacji, bardziej współcześnie również instalacje oparte o komputer i wideo, net art. Wszystkie one nie poddają się konserwacji w tradycyjnym sensie i zmuszają konserwatorów do poszukiwania nowych dróg: reinterpretacji, rekreacji, migracji czy emulacji.
Niniejszy artykuł jest próbą przybliżenia i oceny skuteczności takiego działania w oparciu o studium przypadku - reenactment perormance'u "Zmiana. Mój problem jest problemem kobiety" Ewy Partum z roku 1974. Trzydzieści sześć lat po tym wydarzeniu w ramach eksperymentu konserwatorskiego performance został powtórzony poprzez inną artystkę wraz z innymi charakteryzatorami i wyreżyserowany przez konserwatora dzieł sztuki (autorkę). Strategia re-enactmentu zastosowana wobec tego dzieła miała umożliwić doświadczenie i przeżycie go niejako od nowa. Chociaż w warsztacie konserwatora dzieł sztuki rekonstrukcja dzieła sztuki (obok konserwacji i restauracji) była od zawsze stosowana to jej zastosowanie wobec dzieła performatywnego jest wyjątkowe. Tradycyjna strategia konserwatorska - rekonstrukcja - przybiera tu nową, ekstremalna formę - wcielenie się w artystę w celu odtworzenia dzieła. Konserwator sztuki performance będzie więc czerpał narzędzia pracy z warsztatu sztuki performance i poruszał się nie tyle w materii dzieła ile w sferze idei, jego zwerbalizowanych i ukrytych znaczeń.
MagdaLena Strzałkowska, Ethosoficzne przesłanki estetyki Bogusława Jasińskiego.
Koncepcja estetyki Bogusława Jasińskiego jest próbą stworzenia nowej przestrzeni teoretycznej badającej sens i cel działalności w obszarze sztuki. Punktem wyjścia jest zanegowanie samego pojęcia sztuki i przedmiotu artystycznego. Punktem dojścia jest doświadczenie tajemnicy istnienia. Przeszkodą na tej drodze jest estetyka tradycyjna (piękno, forma, treść, przeżycie estetyczne, twórczość, odtwórczość). Wszystko to razem stanowi metasferę istnienia, która jest gęstą materią życia zasłaniającą samo istnienie, stwarzającą pozór i nieautentyczność. Teoretycznym zapleczem estetyki jest koncepcja ethosofii. Centralnymi jej kategoriami są: ethos i istnienie - czyli etos istnienia. Istnienie to dla filozofa fakt pierwotny, oczywisty, bez cienia wątpienia. Jest tylko to, co jest. Ethos to zaś miejsce, które zajmujemy w całości bytu, w kontraście do życia, w którym nieustannie poszukujemy swojego miejsca.
Narzędziem pozwalającym poznać mądrość płynącą z samego faktu istnienia jest twórczość. Burzy ona tradycyjną strukturę estetyki i zarazem globalny System, powołując nowy obszar aktywności człowieka, w ramach nowej struktury społecznej, w której twórczość może się swobodnie urzeczywistniać. Twórczość ma nie ma tu efektu materialnego i nie funkcjonuje jako produkt. Jest procesem, nieustannie staje się. Realizuje się w pewnym sposobie bycia. Twórca tworzy bez świadomości tworzenia i nadświadomości bycia artystą. Jasiński postuluje zakładanie enklaw - małych społeczności zorganizowanych po swojemu i na swój sposób samowystarczalnych - które wolne są od niepożądanych wpływów płynących ze świata zewnętrznego. Twórczość jest tu sposobem samorealizacji, bez potrzeby komunikowania czegokolwiek i komukolwiek na zewnątrz. W ethosoficznym projekcie jedyną materią twórczości jest sama osobowość jednostki.
|