Sztuka i Dokumentacja nr 30 / Art and Documentation no. 30

Spis Treści / Table of Contents

Sekcja / Section

George Grosz, Sztuka w Zagrożeniu [tłumaczenie z j. niemieckiego Bogusław Jasiński] / Art is in Danger [translation from German by Bogusław Jasiński]

Bogusław Jasiński, Od Idei Nowej Rzeczowoœci do Rewizji Pojęcia Sztuki. Analiza Założeń Filozoficznych / From the Idea of New Objectivity to the Revision of the Concept of Art. Analysis of Philosophical Assumptions

VARIA

Jerzy Luty, Pełnia kiczu i pusta abstrakcja. O projekcie malarstwa socjologicznego Vitalija Komara i Aleksandra Melamida The People’s Choice w ujęciu psychologii ewolucyjnej / Full of kitsch and empty abstraction. About Vitalij Komar and Aleksander Melamid's sociological painting project The People's Choice from the perspective of evolutionary psychology

Filip Pręgowski, Dyskurs post-blackness i nowe reprezentacje czarnej tożsamoœci. O kilku przykładach twórczoœci Glenna Ligona / Post-blackness discourse and new representations of black identity. About some examples of Glenn Ligon's work

Paweł Leszkowicz, Gina Pane and Krzysztof Jung: Queer Love in European Performance Art of the 1970s

Jana Orlová, Czech and Polish performance. Common denominator: proximity

Jan Swidzinski z Archiwum Jerzego Valocha w Moravskiej Galerii w Brnie / Jan Swidzinski from the Jerzy Valoch Archive in the Moravska Gallery in Brno

DOKUMENTACJA / DOCUMENTATION

Deathscapes Afterlives, Part 2

THEORY CUM PRACTICE OF PERFORMANCE ART 2023. FNAF 9 - FNAF EDU

Dokumentacja wybranych projektów plakatów z lat 2015-2023 z Pracowni Propagandy Społecznej prowadzonej przez Jacka Staniszewskiego w ASP w Gdańsku / Documentation of selected poster designs from 2015-2023 from the Social Propaganda Studio run by Jacek Staniszewski at the Academy of Fine Arts in Gdańsk

GALERIA im. ANDRZEJA PIERZGALSKIEGO. Dokumenty Artystów 9 / ANDRZEJ PIERZGALSKI GALLERY. Artists' Documents 9 / GALERIE dédiée a ANDRZEJ PIERZGALSKI. Documents d'Artistes 9

Leszek BROGOWSKI, Edycja 9 - Założenia Programowe / Edition 9 - Program Assumptions / Édition 9 - Hypotheses du Programme

Gil Daniel, Ateliers populaires. Afisz polityczny. / Ateliers populaires. Political Poster

BOOKS

Roman Nieczyporowski, O książce Jerzy Krechowicz: Po Sladach Awangardy / About the book Jerzy Krechowicz: In the Footsteps of the Avant-garde

O ksišżce Bridge over Time. Contemporary Picture of the Past / About the book Bridge over Time. Contemporary Picture of the Past




Sztuka i Dokumentacja nr 31 / Art and Documentation no. 31

Spis Treści / Table of Contents

Sekcja / Section

Dlaczego nie było wielkich artystek? Historia sztuki w Polsce pięćdziesišt lat od publikacji słynnego eseju Lindy Nochlin /Why Have There Been No Great Female Artists? History of Art in Poland Fifty Years Since the Publication of Linda Nochlin's Famous Essay

red. / ed. by Karolina Łabowicz-Dymanus

Karolina Łabowicz-Dymanus, O Historii Sztuki w Polsce w Pięćdziesišt Lat od Publikacji Słynnego Eseju Lindy Nochlin / On the History of Art in Poland in Fifty Years Since the Publication of Linda Nochlin's Famous Essay

Karolina Majewska-Güde, Cień Wschodu - Cień Zachodu. Praktyka Artystyczna Ewy Partum w Kontekœcie i Wobec Inicjatyw Feministycznych w Berlinie Zachodnim / Shadow of the East - Shadow of the West. Ewa Partum's Artistic Practice in the Context, and Towards Feminist Initiatives in West Berlin

Magdalena Kasa, Mistrzynie Drugiego Planu. O Polskich RzeŸbiarkach, Pomnikach i Barierach Nie-do-przekroczenia / The Mistresses of the Second Tier. On Polish Female Sculptors, Monuments, and Insurmountable Obstacles

Magdalena Dembek, Twórczoœć Graficzna jako Zapis Wydarzeń z Życia. Na Przykładzie Prac Teresy Jakubowskiej (1954-1965) z Okresu Toruńskiego / Graphic Creativity as a Record of Life Events. On the Example of Teresa Jakubowska's (1954-1965) Works from her Toruń Period

ENGLISH SUMMARIES. Why Have There Been No Great Female Artists? History of Art in Poland Fifty Years Since the Publication of Linda Nochlin's Famous Essay

Sekcja / Section Beer as Ready-made

Jana Orlová, Beer in Czech Art

Dunja Slavíková, Křižovnická škola čistého humoru bez vtipu

Kristine Stiles, Tom Marioni's Beer Art and Philosophy project

VARIA

Bogusław Jasiński, Funktor 'as' i Sztuka Konceptualna / Functor 'as' and Conceptual Art

GALERIA im. ANDRZEJA PIERZGALSKIEGO. Dokumenty Artystów 10 / ANDRZEJ PIERZGALSKI GALLERY. Artists' Documents 10 / GALERIE dédiée a ANDRZEJ PIERZGALSKI. Documents d'Artistes 10

Leszek BROGOWSKI, Edycja 10 - Założenia Programowe / Edition 10 - Program Assumptions / Édition 10 - Hypotheses du Programme

Leszek Brogowski, Etre ou ne pas etre de l’art. Caricature politique et peinture a soi-meme chez Ad Reinhardt

David Rybak, Les Cartoons de Ad Reinhardt

BOOKS

Estetyka po estetyce. Prolegomena do ontologii procesu twórczego Bogusława Jasińskiego - dwugłos krytyczny o ksišżce / Aesthetics after aesthetics. Prolegomena to the ontology of the creative process by Bogusław Jasiński - two critical commentaries on the book

Edward Karolczuk, Estetyka Sztuki Efemerycznej / Aesthetics of Ephemeral Art

Elżbieta Łubowicz, Krytyka sztuki Jerzego Ludwińskiego a estetyka procesów twórczych Bogusława Jasińskiego / Jerzy Ludwiński's art criticism and the aesthetics of Bogusław Jasiński's creative processes

Sekcja tematyczna:

Dokumenty artystów

Andrzej Pierzgalski (1938-2016) założył i prowadził w Łodzi w latach siedemdziesiątych Galerię A4. W Sztuce i Dokumentacji otwarta została w 2012 roku poświęcona mu galeria. Od 2018 roku kuratorem galerii jest Leszek Brogowski.

Po drugiej wojnie światowej dokonał się gwałtowny proces dekonstrukcji tradycyjnego pojęcia dzieła sztuki: procesualność i informacja zastąpiły materialny przedmiot; dokumenty zastępujące dzieło odnoszono raczej do procesu pracy, niż do aktu twórczego; intelektualizacja procesów artystycznych przeciwstawiona została estetycznemu fanatyzmowi; dyskrecja, umiarkowanie i powściągliwość przeciwstawiono wystawności, spektakularyzacji i przesadności, zwłaszcza rynku sztuki itd. Jednym z najciekawszych miejsc, gdzie zatarły się wyraźne kontury pojęcia dzieła sztuki, jest właśnie jego pogranicze z dokumentem. Historycy sztuki rozróżniają jeszcze często dzieło jako właściwy przedmiot badań oraz towarzyszące mu dokumenty, takie jak: zamówienie, umowę o dzieło, dokument notarialny, itp., jako materiał jedynie towarzyszący badaniom. W odniesieniu do wielu praktyk współczesnej sztuki rozróżnienie to nie da się już zastosować, bo dzieło może mieć dziś postać dokumentu, a dokument może zastępować dzieło; często te dwie funkcje nakładają się na siebie lub współistnieją. W pracy Dokument (1963), do dzieła zainspirowanego notatkami Marcela Duchampa, Robert Morris dołączył akt notarialny - Statement of Esthetic Withdrawal - na mocy którego wycofywał zeń wszelkie jakości estetyczne; jeśli dokument ten odłączyć od pracy i rozpatrywać jedynie jako jej uzupełnienie, praca zmieni całkowicie swój charakter. Można nawet zadać sobie pytanie, czy dzieło nie jest jedynie specyficznym dokumentem i śladem procesu artystycznego. Program galerii Dokumenty Sztuki skupi się jednak odtąd na dokumentach drukowanych: nie na tzw. drukach artystycznych, ale na dokumentach, których nośnikiem jest przemysłowy offset, kserokopia a nawet ręcznie składane, kauczukowe czcionki, czyli techniki reprodukcji mechanicznej, o których pisze Walter Benjamin na wstępie swojego eseju: "Niesamowite zmiany, jakie wywołało w literaturze pojawienie się druku, techniczna reprodukcja pisma, są zresztą znane. A stanowią one zaledwie jeden, jakkolwiek nad wyraz ważny, szczegółowy przypadek zjawiska, rozpatrywanego tutaj w skali historii powszechnej. Do drzeworytu dochodzą w okresie średniowiecza miedzioryt i sztych, a na początku dziewiętnastego wieku - litografia."[1] Otóż offset to tylko udoskonalona i uprzemysłowiona litografia, gdzie płyty cynkowe zastąpiły zbyt ciężki kamień litograficzny, umożliwiając tym sposobem masowy druk fotografii. Wykorzystanie przemysłowego druku jako podłoża dokumentów sztuki (manifesty, pisma artystyczne, książki artystów, katalogi, ulotki, zaproszenia, poezja wizualna, itp.) stało się impulsem do głębokich przemian nie tylko praktyk artystycznych, ale także - jak przewidywał to Benjamin - samego pojęcia sztuki. Prezentowane tu dokumenty sztuki będą zatem okazją do prześledzenia najważniejszych etapów i aspektów tych przemian.

Kuratorem galerii od 2018 roku jest Leszek Brogowski (since 2018).

[1] Walter Benjamin, „Dzieło sztuki w dobie reprodukcji technicznej,” w Twórca jako wytwórca, red. Hubert Orłowski, tłumaczenie Hubert Orłowski i Janusz Sikorski (Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1975), 68.

Propozycje do tej sekcji nadyylać do Leszka Brogowskiego: leszek.brogowski@univ-rennes2.fr